PAARDENWELZIJN VOOROP
DE 10 GEBODEN VAN HET PAARD
Onze huidige sport- en recreatiepaarden zijn gedomesticeerde dieren. Dat betekent dat zij zich hebben aangepast en zichzelf deels afhankelijk hebben gemaakt van het samenleven met de mens. Echter betekent dit niet dat de fysieke en mentale natuurlijke behoeften van een paard zijn veranderd.
Misschien heb je dit lijstje al eens eerder voorbij zien komen ‘De 10 geboden van het paard’. Deze lijst met welzijnsregels voor paarden is opgesteld door Keurmerk Paard en Welzijn en beschrijft de belangrijkste punten om een minimaal niveau van paardenwelzijn na te streven.
Vind jij het welzijn van jouw paard ook ontzettend belangrijk? Check dan of je in ieder geval aan onderstaande voorwaarden voldoet.
1. Laat mij niet langer dan 6 uur zonder ruwvoer
Het maagdarmstelsel van een paard is ingesteld op foerageergedrag (het zoeken naar voedsel) van ongeveer zestien uur per dag. Het paard produceert continue maagzuur en dit kan enkel worden geneutraliseerd door het aanmaken van speeksel. Wanneer er te veel maagzuur ontstaat, is de kans op maagzweren zeer groot.
De kwaliteit van het ruwvoer is ook zeer belangrijk, bij voorkeur gras of onverpakt hooi. Verpakt hooi of kuil is gefermenteerd, heeft een hogere zuurgraad en kan daardoor de darmflora uit balans brengen of beschadigen.
2. Geef mij eerst ruwvoer en dan pas krachtvoer
Het ruwvoer wordt in een later stadium in het maagdarmstelsel van een paard verteerd dan het krachtvoer. Het ruwvoer wordt in de dikke darm afgebroken, terwijl krachtvoer, maar ook granen en wortelen voornamelijk in de dunne darm worden afgebroken. Wanneer je eerst krachtvoer geeft en kort daaropvolgend (binnen een uur) ruwvoer, dan zal het ruwvoer het krachtvoer verder het maagdarmstelsel in ‘duwen’ zonder dat het krachtvoer goed afgebroken en verteerd is.
3. Laat mij onbeperkt vers water drinken
Een paard drinkt gemiddeld zo’n 20-30 liter water per dag, en dit kan oplopen naar 50 liter bij inspanning of warme temperaturen. Maak de waterbak regelmatig schoon of ververs het drinkwater wanneer er geen automatische drinkbak is. Zeker wanneer een vaste waterbak (bijvoorbeeld emmer of ton) lange tijd in de zon staat, kan dat zorgen voor giftige algen, bacteriën of salmonella.
4. Zorg ervoor dat ik altijd mijn omgeving kan zien
Een paard is van nature een vluchtdier en in de kudde wordt de omgeving continue gescand op eventuele gevaren. Zorg ervoor dat het paard ook in de stal genoeg zicht heef op de omgeving. Hierdoor kan het paard zowel binnen als buiten anticiperen op de omgeving.
5. Zorg ervoor dat ik kan rusten
Hierbij is het belangrijk dat het paard op iedere locatie waar hij staat kan rusten, dus zowel in de stal als buiten. Zorg voor een schone, droge plek met een voldoende zachte bodem zodat het paard ook kan liggen om te rusten.
6. Laat mij contact hebben met andere paarden
Zorg ervoor dat jouw paard altijd zicht heeft op andere paarden, dus ook in de stal! Dit kan bijvoorbeeld doordat de paarden een luik in de staldeur hebben of door tralies tussen de stallen waar ze ook kunnen snuffelen met elkaar. In de wei of paddock kunnen paarden in een goed samengestelde kudde buiten staan, zodat ze natuurlijk gedrag kunnen uitvoeren zoals rusten, spelen en krauwen bij de schoft.
7. Laat mij dagelijks vrij bewegen
De richtlijn is om paarden die individueel gehuisvest zijn (in een stal) dagelijks minimaal 4 uur vrije beweging buiten de box te geven, maar meer uur per dag is zeker wenselijk. Dit kan bijvoorbeeld op de wei of in de paddock. Let er op dat het paard ook voldoende beweegt in vrijheid.
8. Zorg ervoor dat ik zo min mogelijk stress heb
Dit kan door aan alle overige 9 geboden van paardenwelzijn te voldoen. Hoe meer natuurlijk gedrag het paard kan uitoefenen en hoe beter het paard wordt voorzien in de levensbehoeften, hoe minder stress het paard zal ervaren.
9. Zorg voor mijn veiligheid
Hierbij staat een veilige leefomgeving en een gezond klimaat voorop. Voldoende licht en frisse lucht is belangrijk, evenals een leefomgeving zonder objecten of obstakels die verwondingen kunnen veroorzaken. Ook in de wei moet hier aandacht aan worden besteed, bijvoorbeeld door te kiezen voor weideafrastering met schrikdraad in plaats van prikkeldraad.
10. Zorg voor mijn gezondheid
Houd de gezondheid van een paard nauwlettend in de gaten. Zorg ervoor dat de hoeven regelmatig bekapt worden, het gebit jaarlijks wordt gecontroleerd en dat een dierenarts wordt ingeschakeld wanneer dat nodig is. Ook tijdens een training of wedstrijd is de gezondheid van het paard altijd de grootste prioriteit.